Het voorland Stichtse Brug is misschien niet het meest fraaie, maar zonder overdrijving wel het meest bijzondere natuurgebied van het Gooi. Het terrein heeft nog steeds kenmerken behouden van de zoute kwelders en zo kun je er bijvoorbeeld Moeraszoutgras aantreffen, als een relict van de Zuiderzee van weleer. Maar het gebied is zeker niet alleen interessant voor de gespecialiseerde ecoloog. Spectaculair zijn de ongeëvenaarde aantallen orchideeën die er vanaf juni bloeien tussen de andere planten van natte duinvalleien zoals Parnassia, Ogentroost en Zonnedauw. In 2015 hebben we dit gebied op verzoek van Staatsbosbeheer geïnventariseerd op broedvogels onder coördinatie van Dick Jonkers. Zou ook de broedvogelsamenstelling zo apart zijn? Het antwoord is te lezen in het recent uitgekomen rapport.
Maar liefst 63 broedvogelsoorten zijn vastgesteld, hetgeen aangeeft hoe gevarieerd dit relatief kleine gebied is: weidevogels zijn aanwezig met Kievit, Tureluur en Gele Kwikstaart en zelfs enkele paren Visdief; opvallend veel bosvogels waaronder ook Buizerd; rietvogels met 74 Kleine Karekieten en, uniek in het Gooi, de Baardman; volop struikzangers zoals Tuinfluiter, Tjiftjaf en de zeldzame Spotvogel; in het oostelijk deel veel watervogels met 100-den Grauwe Ganzen en Brandgans en zelfs het eerste in het Gooi vastgestelde broedgeval van de Indische Gans. Topper vormen de 15 territoria van Nachtegaal die in mei een luidruchtig orkest vormen in de dichte Duindoornstruwelen.
Uiteraard wordt dit unieke natuurgebied met de grootste zorg omgeven. Niet dus. Vooral in het deel ten westen van de A27 treedt nogal wat verstoring op. Hoewel het gebied alleen betreden mag worden op de paden, beschouwen sommige mensen het als een uitlaatplek voor hun hond. Het aanlijngebod wordt door de meesten genegeerd, vooral vanaf mei wanneer honden op het aangrenzende badstrand niet meer zijn toegestaan. Op warme avonden strijken er partygangers neer, die soms na afloop hun barbecue-uitrusting laten staan en duidelijk geen benul hebben dat ze in een kwetsbaar natuurgebied verblijven. Het gebied was door Staatsbosbheer afgesloten met een stevige houten balk maar deze is gesloopt en in een kampvuur verbrand zodat de weg vrijgemaakt is voor motoren die met diepe bandensporen de natte vegetatie hebben doorploegd.
Gelukkig is de schade als gevolg van deze “recreatieve” activiteiten slechts plaatselijk en blijft de natuurlijke waarde van het gebied nog dominant aanwezig. Met extra beschermende maatregelen en met meer toezicht zouden de verstoringen sterk gereduceerd kunnen worden, zodat meer recht wordt gedaan aan de status als natuurgebied.
Maar helaas, het kan nog erger, want een veel ernstiger bedreiging wordt gevormd door Blaricum dat zijn oog heeft laten vallen op het westelijk deel voor de ontwikkeling van een jachthaven, om de zo lang gewenste ontsluiting naar het Gooimeer te realiseren. De naam die dit van oorsprong boerendorp er voor bedacht heeft is, hoe kan het anders, “Blaricum aan zee”. Wie wil weten waar een dergelijke ambitieuze visie toe kan leiden raad ik aan een wandeling te maken (houd het kort!) langs de Zomerkade van de buurgemeente Huizen. De lelijkheid is ongelooflijk en toch is ook deze vernieling herinrichting van onze Gooimeerkust uitgevoerd met de volledige instemming van de gemeenteraad en de welstandscommissie.
Het is te hopen dat het voorland Stichtse Brug de expansieve ambities van Blaricum bespaard zal blijven.
Het rapport van de broedvogelinventarisatie in 2015 is hier te lezen.
Dirk Prop